…Ukrayna əhalisinin demək olar ki, yarısında münaqişə səbəbindən psixi sağlamlıq problemləri var.
SİA rus saytlarına istinadən xəbər verir ki, bu barədə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı məlumat yayıb.
Belə ki, rusiyalı həkim Pavel Berejanski belə bir vəziyyətin insanların həyatına necə təsir etdiyi, hansı təhlükə yaratdığı və demoqrafiyaya necə təsir edəcəyi barədə danışıb.
…Deməli rus mütəxəssis qeyd edir ki, bu mövzu aktual və mühümdür. Hazırda Ukraynada psixoloq, psixoterapevt və ya psixiatrın köməyinə ehtiyacı olan xəstələr çoxdur.
…Biz bunu xüsusi əməliyyatın ilk günlərindən müvəqqəti yerləşdirmə mərkəzinə gələn uşaqlarla bağlı qeyd etmişik. Əsas problem posttravmatik stress pozğunluğudur. Uşaqlarda aşağıdakı əlamətlər müəyyən edilib: təcrid, fiziki aqressiya, ardınca apatiya, eləcə də daimi neqativlik gözləməsi, narahatlıq.
Bunu deyən Berejanskinin sözlərinə görə, bu, böyük sosial problemdir, çünki travma sonrası stress pozğunluğu həm uşaqlara, həm də böyüklərə təsir göstərir.
Həkim əlavə edib ki, müxtəlif üsullardan istifadə etməklə onu minimuma endirmək mümkün olsa da, psixoloqlar qeyd edirlər ki, bu pozğunluq tam aradan qalxmır.
Psixi sağlamlıq problemlərinin demoqrafik göstəricilərə təsiri də posttravmatik stress pozğunluğunun səviyyəsindən asılıdır
…Genetikadan danışsaq, psixoloji pozğunluqların inkişafından daha az təsirlənəcək daha güclü millətlər var. Amma Ukrayna məsələsində, birincisi, əvvəlki müharibələrin nəticələri, ikincisi, müxtəlif yatmış genlər var ki, onlar xarici amillərin təsiri altında yaranır və reallaşır.
Bunu da ekspert bildirib.
Belə olan halda əhalinin psixoloji cəhətdən yetişməməsi ilə bağlı problem yaranır. Mütəxəssis qeyd edib ki, Bandera, qatillər və Vlasovitlərin vəsf edilməsi yetişməmiş psixika, yaddaş və normal beyinlə əlaqəlidir.
Və bu yetişməmişliyin fonunda hər hansı bir patoloji problemsiz görünə bilər.
Berejanski misal kimi çox ac olan müharibə uşaqlarını göstərib və onlar çoxlu piylənməyə meyilli bir nəsil dünyaya gətirdilər, çünki belə genlər əmələ gəlib və qida əldə edilib.
Əli Babayev
