…2023-cü ilin sentyabr və oktyabr aylarında planetdə 90 saniyəlik fasilələrlə sirli seysmik dalğalar qeydə alınıb. “Naməlum seysmik obyekt” adlanan bu fenomen alimləri çaşdırıb. İndi tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, səbəb Qrenlandiyanın şərqindəki Dikson fjordunda iki meqatsunami olub.
SİA-nın məlumatına görə, bu barədə 404 Media yazır.
İqlim dəyişikliyi səbəbiylə buzlaqların əriməsi nəticəsində yaranan sürüşmələrin dar fyorda düşərək seyşlər adlanan güclü dalğalar yaratdığı müəyyən edilib.
Çıxışda əyilmə ilə fiyordun unikal həndəsəsi dalğaları tutaraq, onların yer qabığına dəyən çəkic kimi dəfələrlə divarlara dəyməsinə imkan verir və bütün dünyada hiss olunan seysmik vibrasiyaya səbəb olur.
Tədqiqatın müəllifi, Oksforddan olan Tomas Monaqanın sözlərinə görə, dayanan dalğa demək olar ki, 8 metr hündürlüyə çatıb və onun təsir gücü təxminən 500 giqanevton olub.
2022-ci ildə orbitə buraxılan SWOT peyki seyxin aşkar edilməsində həlledici rol oynayıb.
O, hətta çətin əldə edilən ərazilərdə də suyun səviyyəsini ölçməyə qadirdir ki, bu da tədqiqatçılara dalğaların mənşəyini təsdiqləməyə imkan verir.
Monaqan qeyd edib ki, iqlim dəyişikliyi xüsusilə Arktika bölgələrində belə sürüşmə və sunami riskini artırır.
Alimlər qlobal istiləşmənin gizli təsirlərini izləmək üçün peyk monitorinqinə əlavə sərmayə qoymağa çağırırlar.
Nazlı Almuradova
