Uşaqlara ad qoyma prosesi çox vaxt valideynlər üçün çətin olur. Bu prosesdə uşaqlara qoyulan adların psixoloji təsirlərinin də nəzərə alınması vacibdir.
Bir çox ailələrdə ailə böyükləri ad qoyma məsələsinə müdaxilə də edir. Amma hər bir halda övladının adını onun rəhbəri, yəni ata və anası birlikdə təyin etməlidir. Yəni, hər kəs ad qoyma haqqını öz övladında istifadə etməlidir.
SİA mövzu ilə bağlı araşdırma aparıb.
Bu proses zamanı “Uşağımıza hansı ad daha çox yaraşar?”, “Qardaşının yaxud bacısının adına uyğun gəlməlidirmi?”, “Bu ad gözəl səslənir, onu belə adlandırmalıyıq?”, “Bu adın gözəl mənası varmı?”, “Qeyri-adi bir ad tapmalıyıqmı?”, “Ona ailəmizdə olan ad qoymalıyıqmı?” kimi suallara qərar vermək olduqca çətin olsa da tez-tez ağla gələn bu sözü seçərkən uşağı bütün həyatı boyu tanıdacaq bir çox amillər nəzərə alınmalıdır.
Uşaqlara Ad qoyarkən nələrə diqqət etməli?
Yeni doğulan uşağa ad qoymaq valideynlər üçün ən çətin proseslərdən biridir. Bəs, uşağa ad qoyarkən nələrə diqqət etməlisiniz? Gəlin birlikdə nəzər salaq.
Həm qız, həm oğlan adı olan adlardan çəkinin
Uşaqların inkişaf dövrlərində, xüsusən də konkret əməliyyat dövründə (7-11 yaş) uşaqlar qarşı cinsdən rastlaşdıqları zaman qız və ya oğlan adları olduğuna inandıqları adlara lağ edə bilərlər. Sosial münasibətlərdə və özünə inamda problemlər uşaqlara qoyulan adların psixoloji təsiri kimi qəbul edilə bilər.
Uşağınız yetkin olanda belə, bu vəziyyət onun işgüzar yazışmalarında problemlər yarada bilər. Qarşı tərəf çaşqınlıq içində ola bilər ki, sizə “xanım”, yoxsa “cənab” deyə müraciət etsin. Tələffüzü asan, uşağın oğlan və ya qız olduğunu bildirən ad qoymaq lazımdır.
Çətin tələffüz olunan adlardan qaçmaq
Tələffüz edilməsi çətin olan adlar da uşaqlıqda başqaları tərəfindən hədəfə alına və ələ salına bilər. Bundan əlavə, tələffüz edilməsi çətin olan adların yadda saxlanması və başa düşülməsi çətinləşəcək, ad tez-tez səhv yazıla bilər, yadda qalmaya bilər və övladınız davamlı olaraq kiməsə adını xatırlatmalı və onu təkrarlamalıdır. Çətin tələffüz edilən və uşaqlara qoyulan adların psixoloji təsiri uşaqda həm uşaqlıqda, həm də yetkinlikdə sıxıntı yarada bilər.
Dövrün tanınmış adamlarının adlarından qaçmaq
Bu gün önəmli yeri olan və adları uşaqlara verilən insanlar (siyasətçilər, sənətçilər, aktyorlar, idmançılar və s.) gələcəkdə mənfi profil çəkə bilərlər.
Adın mənasına diqqət edin
Uşaqlara ad verərkən onların mənasına çox həssas yanaşmaq lazımdır. Əks halda, bu, uşaqların öz adlarının mənasına uyğunlaşmaq üçün şüursuz səy göstərməsinə səbəb ola bilər.
Ölən ailə üzvünün adını çəkməkdən çəkinmək:
Ölən ailə üzvünün adını övlad vasitəsilə yaşatmağa çalışmaq uşaq üçün böyük yükdür. Uşaq doğulduğu andan ailədə ağsaqqala aid edilən bütün xüsusiyyətləri uşaqdan gözləmək olar. Məsələn, uşağın vəfat etmiş ağsaqqal kimi uğurlu, çalışqan, səbirli, yaxşı, mərhəmətli, ağıllı və s. Bunun baş verməsi gözlənilir və uşaq istər uşaq, istərsə də böyüklər kimi bu xüsusiyyətlərə zidd bir vəziyyətə düşdükdə, mübarizə aparmağa başlayır.
Sonda qeyd edək ki, uşaqlara verilən adların psixoloji təsiri olduğu üçün uşaqlara ad qoyarkən yaxşı düşünmək lazımdır. “İnsan öz adı ilə yaşayır.” Deyilənlərə əsaslanaraq, uşağa ad qoyarkən unutmaq olmaz ki, nə vaxtsa onun adı da onun bəxt və tale anlayışını formalaşdırır. Gözəl səslənmək, fərqli olmaq, gözəl məna daşımaq, ailə üzvlərinin adlarına uyğun gəlmək kimi xüsusiyyətlər ilk baxışda yaxşı görünsə də, gələcəkdə övladınıza zərər verə bilər. Ona görə də övladınıza verəcəyiniz adı seçərkən öz zövqünüzə və istəklərinizə deyil, adın uşağınız üçün xüsusi olmasına və heç kimdən asılı olmamasına diqqət yetirməkdə fayda var.
Ayşən Vəli
