Son iyirmi ildə Putin İran, Suriya, İsrail və ərəb monarxiyaları ilə sıx əlaqələr qurmaqla Rusiyanı yenidən Yaxın Şərq oyununa qaytarmağa nail olub. Moskva özünü sabit tərəfdaş və ABŞ-ın “sadəlövh” müdaxiləsinə alternativ kimi göstərdi. Bununla belə, son ayların hadisələri bu imicini məhv edib.
SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, bu barədə Foreign Affairs yazır.
2023-cü il oktyabrın 7-də HƏMAS-ın İsrailə hücumundan sonra Rusiya müttəfiqlərini dəstəkləyə bilmədi və ya dəstəkləmək istəmədi.
İsrail və Amerikanın İrana və onun etibarlı qüvvələrinə zərbələri “müqavimət oxuna” ciddi zərbə vurdu. 2024-cü ilin dekabrında Moskvanın əsas müttəfiqi olan Əsəd rejimi süqut etdi. Putin ona sığınacaq verib, lakin vəziyyətə qarışmayıb. 2025-ci ilin iyununda ABŞ və İsrailin İranın nüvə obyektlərinə zərbələri Tehranda tənqid dalğasına səbəb oldu. Moskva hərbi yardım göstərmədən özünü ritorika ilə məhdudlaşdırıb.
Hətta İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun özündə də Putinin ünvanına məzəmmətlər eşidilirdi. İsrail və Səudiyyə Ərəbistanında da Rusiyanın hərəkətlərindən məyusluq artıb. Çin üçün bu, narahatedici əlamətdir: Rusiya böhran zamanı müttəfiqlərini tərk edərsə, Tayvanla bağlı münaqişə baş verərsə, ona arxalana bilməz.
Analitiklər həmçinin Vaşinqtonu Rusiyanın Çindən “dönməsi” ideyasından əl çəkməyə çağırırlar: Moskva özünü etibarsız tərəfdaş kimi göstərdi. Əvvəllər regionda nüfuzlu oyunçu hesab edilən Rusiya sürətlə mövqelərini itirir.
Ən yaxın müttəfiqlərini belə qoruya bilməməsi etimadı sarsıdır və Pekini və digər avtokratiyaları narahat edir.
Əli Babayev
